Gebruik van chirurgische mondneusmaskers bij Sensire

Sensire volgt de richtlijnen van het RIVM en neemt daarbij waar nodig aanvullende maatregelen om onze kwetsbare doelgroep en onze medewerkers te beschermen. Nieuwe kennis over het virus is aanleiding om ons beleid te herzien. Daarbij gaat het om deze nieuwe inzichten:

• Mensen blijken het virus te kunnen verspreiden, al 72 uur voordat zij klachten vertonen. Ook mensen die ‘op het oog’ geen corona hebben, kunnen dus een bron van besmetting zijn.
• Ouderen vertonen soms andere symptomen bij Corona dan gebruikelijk. Dat komt vaker voor, ook bij andere infectieziekten. Maar daardoor is het herkennen van corona bij ouderen niet altijd eenduidig.
• Testresultaten zijn niet altijd volledig betrouwbaar. Zo is het een aantal keer voorgekomen dat de testuitslag aangaf dat iemand niet besmet was, terwijl dit wel het geval is. 

Sensire laat zich leiden door de zorginhoudelijke inzichten. Daarnaast zijn er ook andere omstandigheden en ontwikkelingen die ons in deze keus bevestigen. Daarbij gaat het om deze omstandigheden en ontwikkelingen:

• Kappers, fysiotherapeuten en anderen met een contactberoep mogen hun vak nu niet uitoefenen omdat ze het virus zo kunnen verspreiden. Openstelling zou pas kunnen bij gebruik van beschermingsmiddelen. Zorgmedewerkers hebben bij uitstek een contactberoep; daarom vindt Sensire het ook een werkgeversverantwoordelijkheid om beschermingsmiddelen aan te bieden.
• Werken zonder mondneusmaskers betekent meer risico voor onze medewerkers. Dat vinden we als werkgever niet te verantwoorden. Daarnaast (en in de tweede plaats!) kan de continuiteit van zorg gevaar lopen op locaties met hoog ziekteverzuim door uitbraken.
• De overheid biedt meer ruimte voor sociaal contact naar kwetsbare ouderen thuis en staat ook meer bewegingsvrijheid toe in de publieke ruimte. Dat kan leiden tot meer besmettingen, terwijl de druk op de verpleeghuiszorg en wijkverpleging onverminderd hoog is.
• Sensire kan beschikken over een afdoende voorraad van veilige, gekeurde mondneusmaskers om dit beleid te voeren in samenwerking met zorgorganisaties in de regio, mits we zinnig en zuinig omgaan met deze middelen. We hoeven geen risico’s te nemen met onveilige of zelfgemaakte alternatieven. 

We willen allemaal de meest veilige, verantwoorde zorg leveren en ontvangen. Daarvoor maken we steeds nieuwe keuzes op basis van nieuwe kennis en beschikbaarheid van materialen. Voordat deze maatregel in ging was er geen betrouwbare wetenschappelijke basis om ervan uit te gaan dat besmetting al voor symptomen plaatsvond. Ook konden we niet beschikken over veilige mondneusmaskers in de hoeveelheden (tienduizenden per week) die nu nodig zijn. Met de kennis van dat moment was de wijze waarop we zorg leverden veilig en verantwoord, en in lijn met het RIVM-beleid.

Dat geldt ook voor de situatie nu: ook op dit moment ontbreekt het nog aan belangrijke kennis over het virus, dus ook deze maatregel kan na verloop van tijd worden aangepast, uitgebreid of afgezwakt. 

Het RIVM adviseert nog niet om in alle gevallen mondneusmaskers te gebruiken. Volgens het RIVM is men in de ouderenzorg en wijkverpleging onvoldoende in staat om hiermee veilig te werken omdat kennis en kunde ontbreekt.

Dat is bij Sensire beslist niet het geval. Binnen verpleeghuizen komen vaker infectieziekten voor, zoals NORO of Influenza. Ook dan wordt gebruikgemaakt van beschermingsmiddelen. Ook in de zorg aan huis kan er sprake zijn van infectueuze of anderszins risicovolle handelingen.

Sensire is trots op haar deskundige zorgprofessionals. We worden bijgestaan door een zeer betrokken en deskundige infectiepreventiecommissie met artsen en verpleegkundigen. Zij zorgen voor actuele en begrijpelijke instructies. Deze worden ondersteund met trainingsmateriaal in de vorm van stappenplannen en video’s. Minimaal wekelijks worden medewerkers bijgepraat in een videobijeenkomst, teams bespreken de maatregelen onderling en wijkverpleegkundigen spelen een cruciale rol in veilige zorgverlening thuis.

Voor beschermingsmiddelen geldt altijd: alleen bij juist gebruik bieden ze bescherming, bij onjuist gebruik neemt het risico toe. Op elk niveau in de organisatie is men daarvan doordrongen. 

De situatie binnen onze verpleeghuizen verschilt per locatie. In de ene locatie is er vaker sprake van besmetting dan in de andere locatie. Corona is een grillig virus en de oorzaak van het verschil in intensiteit is nauwelijks vast te stellen. De kwaliteit van zorg is op al onze locaties van hoog niveau en is volgens Sensire dus geen oorzaak. Waarom dan toch op alle locaties gebruikmaken van mondneusmaskers? Daarvoor zijn meerdere redenen, naast de algemene zorginhoudelijke argumenten (zie punt 2):

• Uitbraken in een verpleeghuis leiden vaak tot een vicieuze cirkel van besmetting tussen bewoners, medewerkers, thuisfront enzovoorts. Deze cirkel is zeer moeilijk te doorbreken, ook omdat zorg aan kwetsbare ouderen niet zonder fysiek contact mogelijk is.
• Door deze vicieuze cirkel vormen medewerkers een belangrijke besmettingsbron voor veel bewoners. Dit stelt betrokken medewerkers voor een dubbel moeilijke situatie: niet alleen lopen ze groter risico op besmetting, ook lopen ze risico om de gezondheid van bewoners negatief te beïnvloeden. Onterechte en onnodige gevoelens van aarzeling en schuld willen we wegnemen waar mogelijk.
• Op dit moment is er niet of nauwelijks therapie mogelijk voor kwetsbare ouderen met corona. Daarom zetten we in deze fase van de pandemie, met de beperkte beschikbaarheid van behandelmethoden, fors in op preventie: niet alleen door beperking van bezoek, maar ook door het gebruik van mondneusmaskers. Daarmee besparen we oudere bewoners een zeer onwenselijk levenseinde.

Een mondneusmasker lost het coronarisico niet op. En er zijn ook nadelen aan deze keus: We zijn minder goed herkenbaar en dat maakt persoonlijk contact moeilijker. Ook vormt het mondkapje voor medewerkers weliswaar extra bescherming, maar is het dag in dag uit dragen ervan ook echt een belasting. Daarom volgen we het advies van onze IPC om deze maatregel voor de komende periode in te voeren. Ondertussen zullen we het effect zeer nauwkeurig beoordelen en ook de nationale en internationale ontwikkelingen betrekken bij de evaluatie van deze maatregel.